PGS. LÊ LƯƠNG ĐỐNG: HẬU COVID-19 VÀ NHỮNG ĐIỀU CẦN BIẾT

Hiện nay nhiều bệnh nhân sau khi mắc covid-19 đã gặp phải nhiều di chứng kéo dài hàng tháng, thậm chí năm sáu tháng. Nhiều nghiên cứu trong và ngoài nước cho thấy khoảng 30 % phải quay lại bệnh viện để khắc phục di chứng; 33 – 76% người bệnh  bị di chứng đeo đẳng hoặc trên cơ sở di chứng phát sinh thêm các triệu chứng hoặc bệnh mới, hoặc bệnh nền tăng nặng hơn lên; 80% cần có sự can thiệp của y tế ở mức độ khác nhau trong vòng 2 tháng sau khi khỏi covid.

Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO): “Tình trạng người sau khi mắc covid-19 với các triệu chứng kéo dài ít nhất 2 tháng mà không thể giải thích hoặc có chẩn đoán thay thế” (post Covid-19 condition). Tình trạng này khiến khiến sức khoẻ người bệnh suy giảm kéo dài, có tác động nghiêm trọng, gây hệ luỵ nặng nề ảnh hưởng tới khả năng lao động thể lực, tâm thần kinh, làm giảm chất lượng cuộc sống, ảnh hưởng không nhỏ đến kinh tế, hạnh phúc của bản thân, gia đình và xã hội.

Theo các thống kê, có khoảng 200 triệu chứng liên quan đến hội chứng hậu covid-19, nhất là ở người đã từng trải qua can thiệp hồi sức tích cực. Sau nhiều tuần, nhiều tháng sau khi ra viện, người bệnh vẫn bị nhiều triệu chứng khó chịu do rối loạn thần kinh thực vật như sốt nhẹ từng cơn, hồi hộp, tinh đập nhanh, thậm chí loạn nhịp; rối loạn đông máu, rối loạn nội tiết, kinh nguyệt, giảm ham muốn tình dục, mệt mởi, ê ẩm mình mẩy, rối loạn tiêu hoá, ăn không ngon, tiêu chảy, rối loạn giấc ngủ, khó ngủ hoặc ngủ không sâu, hay quên, giảm sự tập trung, lo âu, trầm cảm. Thường xuyên xuất hiện “não sương mù”, nhận thức chậm, giảm sút tâm hồn, thay đổi tâm trạng theo chiều hướng tiêu cực.

Đặc biệt với người vốn có bệnh nền như tiểu đường, tim mạch, bệnh về phổi: viêm phế quản tắc nghẽn mạn tính (COPD)… các chứng hậu Covid-19 càng tăng nặng hơn và có người không chết vì covid mà do cộng hưởng bệnh nền và chứng hậu gây nên. Hậu covid-19 cũng góp phần làm giảm sức đề kháng, giảm miễn dịch một thơi gian dài, ảnh hưởng đến toàn bộ cơ thể, dễ mắc bệnh cơ hội khác.

Hậu covid-19 với các triệu chứng khá phức tạp. Một số người còn tăng men do huỷ hoại tế bào cơ tim, rối loạn đường huyết, giảm chức năng thận, tăng men gan…

          Một thực trạng là do các triệu chứng của hậu Covid quá nhiều làm cho người bệnh và thân nhân lo lắng, bối rối, thầy thuốc thiếu kinh nghiệm lúng túng trong chẩn đoán và xử trí. Không ít các trường hợp rối quá không những không giải quyết tốt cho người bệnh, lạm dụng kháng sinh, thuốc an thần, hạ sốt, giảm đau…càng làm cho tình trạng thêm xấu đi, tai hại hơn là thêm các tác hại của tác dụng không mong muốn của thuốc, của liệu pháp điều trị.

Tuy hội chứng “ Hậu Covid” là phức tạp, nhưng điều quan trong là cơ thể sống do tạo hoá sinh ra cực kỳ tinh vi. Khả năng tự điều chỉnh và sửa chữa hư tổn là kỳ diệu; 75% CHỨNG BỆNH TỰ KHỎI. Bởi vậy, người thầy thuốc có nhiệm vụ là hỗ trợ nhằm giúp cơ thể làm nhiệm vụ tự chữa lành của nó.

Chúng tôi cho rằng tuỳ theo từng người bệnh, nhưng căn bản có 3 nội dung cần quan tâm:

Một là: Nâng cao sức khoẻ thể chất, thiết lập lại chuyển hoá cho cơ thể bằng ăn uống, thuốc bổ dưỡng khoa học, hợp hoàn cảnh.

Hai là: Giải quyết tốt chứng ho, khó thở, tạo môi trường tốt để cơ thể có đủ dưỡng khí.

 Ba là: Tạo điều kiện và liệu pháp để người bệnh nghỉ ngơi và cải thiện tốt cho giác ngủ.

Ngoài ra: Vận động cơ thể hợp lý, đều đặn, ưu tiên các phương pháp tập có nhịp điệu, tĩnh tâm, thở sâu như: Đạt ma dịch cân kinh, yoga, khí công dưỡng sinh… Người sức khoẻ yếu muốn phục hồi cũng cần kiên trì: Xin nêu vài nguyên tắc: Tập từ nhẹ đến mạnh; từ thời gian ngắn đến dài; các động tác từ biên độ nhỏ đến biên độ lớn; từ động tác đơn giản đến phức tạp…Thời gian tập ít nhất 12 phút mới có tác dụng tạo chuyển hoá hữu ích cho cơ thể. Không làm gì quá sức.

------------------

Mọi vấn đề liên quan đến sức khỏe, các triệu chứng hậu covid-19, cần tư vấn quý vị có thể liên hệ:

ĐT/Zalo: 084.22.11.348