Những điều cần biết về bệnh zona thần kinh

Bệnh zona thần kinh, còn được gọi là herpes zoster, là một tình trạng nhiễm virus gây ra bởi virus varicella-zoster - cùng một virus gây ra bệnh thủy đậu. Sau khi một người mắc thủy đậu và bệnh này đã khỏi, virus không hoàn toàn bị tiêu diệt mà vẫn tồn tại trong trạng thái ngủ yên (thần kinh tiềm ẩn) trong các tế bào thần kinh. Nhiều năm sau, có thể do sự suy giảm miễn dịch hoặc các yếu tố căng thẳng khác, virus này có thể được tái hoạt hóa và gây ra zona thần kinh.

1. Triệu chứng thường gặp của bệnh zona thần kinh bao gồm.

- Một phần da bị đau nhức, ngứa ngáy, hoặc có cảm giác châm chích trước khi phát ban.

- Phát ban thường xuất hiện dưới dạng các mụn nước ở một bên cơ thể hoặc mặt, thường theo dọc một dây thần kinh cụ thể.

- Đau có thể từ nhẹ đến rất dữ dội, và một số người cảm thụ đau như điện giật.

- Ở một số trường hợp nặng có thể xuất hiện việc sưng tấy, đỏ da, và đôi khi có thể kèm sốt, ớn lạnh hoặc mệt mỏi.

2. Bệnh zona thần kinh có khả năng lây nhiễm không?

- Bệnh zona thần kinh, hay herpes zoster, trong bản thân nó không trực tiếp lây từ người này sang người khác qua tiếp xúc thông thường. Tuy nhiên, virus varicella-zoster gây bệnh zona có thể lây từ người mắc zona tới người chưa từng mắc thủy đậu hay chưa từng tiêm vaccine phòng thủy đậu, qua tiếp xúc trực tiếp với dịch từ những vết phỏng nước mà không có biện pháp bảo vệ.

- Người nhận virus này có thể phát triển bệnh thủy đậu chứ không phải là zona. Một khi đã mắc thủy đậu và virus này chuyển sang dạng tiềm ẩn tại các tế bào thần kinh, sau đó có thể tái hoạt động gây bệnh zona nếu điều kiện thuận lợi, chẳng hạn như hệ miễn dịch suy yếu.

3. Những điều cần làm khi bạn nghi ngờ mắc zona thần kinh.

- Nếu bạn nghi ngờ mình có thể đang mắc bệnh zona thần kinh, có một số bước quan trọng mà bạn cần thực hiện để xác nhận chẩn đoán và nhận được điều trị kịp thời:

• Liên hệ với Bác Sĩ: Đây là bước đầu tiên và quan trọng nhất. Bác sĩ có thể đánh giá các triệu chứng của bạn và xác định liệu bạn có mắc bệnh zona hay không.
• Nhận Biết Triệu Chứng: Theo dõi các triệu chứng của bạn như đau rát, ngứa, nổi ban bóng nước dọc theo đường đi của dây thần kinh, có thể kèm theo sốt, ớn lạnh, mệt mỏi.
• Tránh Lây Nhiễm: Zona không lây trực tiếp từ người này sang người khác, nhưng virus có thể gây ra bệnh thủy đậu ở những người chưa từng mắc bệnh hoặc chưa được tiêm phòng. Hạn chế tiếp xúc với phụ nữ có thai, trẻ em, và những ai có hệ miễn dịch yếu.
• Chăm Sóc Bản Thân: Chăm sóc vùng da bị tổn thương bằng cách giữ cho chúng khô ráo và sạch sẽ. Tránh làm vỡ các bóng nước để ngăn chặn nhiễm trùng.
• Giảm Đau và Điều Trị Nhiệt: Sử dụng thuốc giảm đau không cần toa như ibuprofen hoặc acetaminophen có thể giúp. Ngoài ra, chườm đá lạnh hoặc tắm nước ấm cũng có thể cung cấp sự giảm đau tạm thời.
• Dinh Dưỡng: Duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh, bổ sung nhiều trái cây và rau củ để hỗ trợ hệ miễn dịch.
• Quản Lý Stress: Stress có thể tác động tiêu cực tới hệ miễn dịch và làm trầm trọng thêm bệnh lý. Hãy thực hành các kỹ thuật quản lý stress như thiền, yoga hoặc tập thể dục nhẹ nhàng.
• Quản Lý Ngứa: Tránh gãi để ngăn chặn sẹo và nhiễm trùng. Có thể sử dụng các loại kem chống ngứa hoặc thuốc mỡ được bác sĩ khuyến nghị.

- Nhớ là không nên tự ý sử dụng các phương pháp điều trị mà không có sự chỉ định của bác sĩ. Điều trị zona đúng cách có thể giúp giảm thiểu các biến chứng và đau rát không cần thiết.

4. Khi bạn mắc zona thần kinh cần phải kiêng cữ những gì?

Khi mắc bệnh zona thần kinh, việc chăm sóc cơ thể và kiêng cữ trong ăn uống có thể hỗ trợ quá trình điều trị và nhanh chóng phục hồi. Dưới đây là một số lời khuyên về việc kiêng cữ:

4.1. Thực phẩm cần tránh.

- Thực phẩm giàu arginine: Arginine là một axit amin có thể giúp virus varicella-zoster phát triển. Thực phẩm có hàm lượng arginine cao bao gồm hạt giống, chocolate, đậu và ngũ cốc.

- Thực phẩm gây kích ứng: Các loại gia vị cay nóng, thực phẩm có chứa cafein và đồ uống có cồn có thể làm tăng cảm giác đau và ngứa.

- Đồ ăn dễ gây dị ứng: Tránh thức ăn nếu bạn biết mình có tiền sử dị ứng với chúng, vì hệ miễn dịch của bạn có thể đang yếu và dễ bị phản ứng phụ.

- Thực phẩm chứa chất bảo quản và phụ gia: Những thực phẩm chế biến có thể chứa chất gây viêm, làm trầm trọng thêm tình trạng viêm do zona.

4.2. Hành vi cần tránh.

- Stress và thiếu ngủ: Stress và không ngủ đủ giấc có thể làm suy giảm hệ miễn dịch và làm tăng thời gian hồi phục.

- Chạm hoặc cào vùng da bị ảnh hưởng: Điều này có thể gây nhiễm trùng và làm chậm quá trình lành thương.

- Tiếp xúc trực tiếp với người khác: Đặc biệt là phụ nữ mang thai, trẻ nhỏ và những người có hệ miễn dịch yếu, cho đến khi tất cả các tổn thương đã phủ kín hoàn toàn.

4.3. Lời khuyên.

- Duy trì chế độ ăn uống cân đối và lành mạnh, nên ăn nhiều trái cây, rau củ và ngũ cốc nguyên hạt.

- Uống đủ nước và nghỉ ngơi hợp lý.

- Liên hệ với bác sĩ để được hướng dẫn cụ thể hơn về chế độ ăn uống và lối sống phù hợp trong quá trình điều trị

5. Cách phòng bệnh Zona thần kinh.

- Vaccine phòng thuỷ đậu: Tiêm vaccine phòng thuỷ đậu được xem là phương pháp hiệu quả để phòng ngừa bệnh zona vì nó làm giảm khả năng tái hoạt động của virus varicella-zoster, đặc biệt ở người lớn tuổi hơn 50.

- Duy trì hệ miễn dịch khỏe mạnh: Hệ thống miễn dịch mạnh mẽ có thể giúp ngăn chặn sự tái hoạt động của virus. Nên có chế độ ăn uống cân đối, giàu vitamin và khoáng chất, ngủ đủ giấc, tập thể dục đều đặn.

- Tránh tiếp xúc với người nhiễm bệnh: Các yếu tố như tiếp xúc với người mắc thủy đậu hoặc bệnh zona có thể làm tăng nguy cơ phát triển bệnh.

- Chăm sóc da: Giữ cho làn da của bạn sạch sẽ và khô ráo, tránh các chấn thương da và bảo vệ da khỏi những tác nhân gây bệnh.

- Quản lý stress: Stress được xem là một trong những yếu tố làm suy giảm miễn dịch. Các phương pháp quản lý stress như yoga, thiền, liệu pháp hô hấp có thể giúp cải thiện hệ miễn dịch.

- Thăm khám định kỳ: Điều này giúp bạn theo dõi và duy trì sức khỏe tổng thể, qua đó giúp phòng chống bệnh zona cũng như các bệnh khác.

⇒ Nhớ rằng, mặc dù các biện pháp trên có thể giúp làm giảm nguy cơ mắc bệnh zona thần kinh, nhưng hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ để biết liệu pháp phòng bệnh phù hợp nhất cho bản thân.

Phòng khám chuyên khoa Y học cổ truyền Bảo Đại Đường

Hotline: 084.22.11.348 - 084.23.11.348

Địa chỉ: 148, ngõ 91, Trần Quang Diệu, Đống Đa, Hà Nội