Chữa tràn dịch khớp gối bằng Đông y
Tràn dịch khớp gối là tình trạng lượng dịch bôi trơn khớp gối tăng bất thường, gây ra các triệu chứng như đau nhức, sưng tấy và làm hạn chế vận động. Bên cạnh các phương pháp điều trị Tây y hiện đại, Đông y với những bài thuốc thảo dược và phương pháp trị liệu thủ công lại được nhiều người bệnh lựa chọn. Mời mọi người tìm hiểu về phương pháp và bài thuốc chữa tràn dịch khớp gối bằng Đông y trong bài viết dưới đây của Bảo Đại Đường nhé!
1. Bệnh tràn dịch khớp gối theo Đông y
Khớp gối có vai trò giữ thăng bằng cho cơ thể, giúp đôi chân di chuyển linh hoạt nhờ dịch trong ổ khớp. Theo Tây y, tràn dịch khớp gối là tình trạng khớp ở gối bị tổn thương, lượng dịch bôi trơn ở bên trong quá nhiều và tràn ra bên ngoài. Ở vị trí bị tràn dịch sẽ gây ra hiện tượng đau nhức, sưng tấy và làm hạn chế vận động.
Nhưng trong Đông y, tràn dịch khớp gối thuộc chứng Tý (tức là bế tắc không thông). Căn bệnh xảy ra khi khí huyết ứ trệ, gây tắc nghẽn kinh lạc ảnh hưởng đến sự vận hành trao đổi chất tại khớp gối.
Tình trạng tràn dịch khớp gối
Ngoài ra, thận là gốc của thủy, tàng trữ tinh khí, có vai trò quan trọng trong việc nuôi dưỡng xương khớp. Khi thận hư, tinh khí suy yếu, không đủ để nuôi dưỡng khớp mới dễ dẫn đến tình trạng khớp gối bị tổn thương, dễ ứ trệ dịch.
Đông y còn cho rằng, khi người bệnh tuổi cao, cơ thể hư suy, mắc bệnh lâu ngày, khí huyết suy giảm không còn đủ khả năng để nuôi dưỡng gân mạch. Phần khớp thường phải vận động ở gối bị ứ dịch lâu ngày dẫn đến sưng tấy, tràn dịch khớp gối. Vậy nên cách chữa tràn dịch khớp gối bằng Đông y hướng tới giải tỏa tắc nghẽn và bồi bổ khí huyết.
2. Dấu hiệu tràn dịch khớp gối thường gặp
Không cần các thiết bị và xét nghiệm y khoa, tràn dịch khớp gối có thể dễ dàng xác định bằng các biểu hiện bên ngoài. Triệu chứng dễ nhận thấy nhất chính là phần khớp gối bị sưng phù, to hơn bên còn lại và xuất hiện những con đau dai dẳng. Mức độ đau có thể từ nhẹ đến dữ dội, thường tăng lên khi vận động và giảm khi nghỉ ngơi, kéo dài đến vài ngày.
Ngoài ra, người bệnh còn có thể phát hiện nhờ những dấu hiệu như sau:
Khớp gối có cảm giác nặng nề, tê bì, nhất là khi ngồi xổm hoặc đứng lâu.
Vùng da xung quanh bánh chè bị sưng đỏ bằng mắt thường cảm nhận được, khi sờ vào có cảm giác nóng ấm.
Khó khăn trong việc co duỗi khớp gối, đi lại, leo cầu thang,... do dịch động đã cản trở sự vận động của khớp.
Xuất hiện vết bầm tím ở mặt trước, mặt sau hoặc hai bên phần bánh chè đầu gối.
Bệnh diễn biến nhanh kèm theo các triệu chứng khác như sốt nhẹ, mệt mỏi, chán ăn,...
Dấu hiệu tràn dịch khớp gối - Gối bị sưng phù nhìn thấy bằng mắt thường
3. Phương pháp chẩn đoán tràn dịch khớp gối chính xác
Người bệnh có thể tự phát hiện xem có đúng mình bị tràn dịch khớp gối không bằng các dấu hiệu bệnh đã nêu ở trên. Có 03 yếu tố cơ bản để bạn so sánh, nhận biết căn bệnh dễ dàng:
Kiểm tra sưng tấy: So sánh hai bên đầu gối với nhau, nếu một bên có dấu hiệu sưng to hơn bên còn lại.
Kiểm tra phạm vi cử động: Thử gập và duỗi đầu gối, nếu bạn thấy đau mỏi, căng tức, hoặc khó khăn khi thực hiện động tác.
Kiểm tra các dấu hiệu khác: Xem thử khi hoạt động, khớp gối có bị căng tức, tê bì hay vẫn linh hoạt bình thường. Nếu dùng tay ấn vào khớp gối mà thấy đau thì khả năng lớn bạn đang mắc bệnh.
Nếu chưa thực sự chắc chắn và muốn xác định tình trạng, nguyên nhân gây bệnh, các bác sĩ sẽ thực hiện các chỉ định cận lâm sàng:
Chụp X-quang: Phát hiện gãy xương, trật khớp hoặc các vấn đề khác về xương có thể gây ra tràn dịch khớp gối.
Chụp MRI: Cung cấp hình ảnh chi tiết hơn giúp phát hiện các tổn thương ở những mô này có thể gây ra bệnh.
Chọc hút dịch khớp: Chọc hút dịch khớp là thủ thuật lấy một lượng nhỏ dịch ra khỏi khớp để xét nghiệm. Dịch khớp có thể được xét nghiệm sẽ tìm ra các dấu hiệu nhiễm trùng hoặc viêm.
Xét nghiệm máu: Phát hiện nhiễm trùng và tình trạng nhiễm khuẩn trong cơ thể.
Siêu âm khớp: Đánh giá mức độ tiến triển, tràn dịch và để chọc hút dịch dễ dàng hơn.
Phương pháp chẩn đoán tràn dịch khớp gối chính xác
4. Nguyên nhân gây bệnh tràn dịch khớp gối
Tràn dịch khớp gối có thể xuất hiện và tiến triển nhanh chóng bởi các nguyên nhân cơ học hoặc bệnh lý khác gây viêm nhiễm.
4.1.Nguyên nhân cơ học
Về cơ bản, ngoại lực tác động mạnh vào khớp gối sẽ gây ra tổn thương, nhưng nhóm nguyên nhân này không quá phổ biến.
4.1.1. Bị chấn thương khớp gối
Về cơ bản những chấn thương ở gối mọi người hay gặp phải là: Ngã, lực tác động vào, vận động quá mức hoặc tình trạng thừa cân, béo phì. Cơ quan này bị va đập mạnh, dẫn đến tổn thương sụn khớp, dây chằng, màng khớp. Mà khi sụn khớp bị tổn thương sẽ dẫn đến rò rỉ dịch khớp, rồi đến tràn dịch khớp.
Một số người chơi thể thao như bóng chuyền, bóng rổ bị va chạm, chấn thương. Cơ thể sẽ phản ứng bằng cách tiết ra dịch lỏng để chữa lành các tổn thương. Nhưng dịch tiết ra quá nhiều lại gây ứ đọng và dẫn đến bệnh.
Thừa cân béo phì làm tăng áp lực lên đôi chân và phần khớp dẫn đến bào mòn sụn, tổn thương dây chằng, màng khớp, tạo điều kiện cho dịch khớp ứ đọng. Ngoài ra, những người thực hiện các bài tập nặng như chạy nâng cao gối, squat,... cũng có thể khiến vị trí này bị tổn thương.
4.1.2. Thoái hóa khớp
Theo thời gian, sụn khớp gối dần bị bào mòn, trở nên mỏng manh, dễ tổn thương. Khi vị trí này thực sự bị tổn thương thì dịch khớp có thể rò rỉ ra ngoài, dẫn đến tràn dịch. Hoặc người lao động khi về già, cơ thể gặp chấn thương do làm việc nặng hoặc tập luyện thể thao nhiều cũng khiến cơ quan này bị lão hóa nhanh hơn. Phần dịch ứ đọng trong khớp sẽ có màu vàng.
4.1.3. Bệnh lý di truyền
Một số bệnh lý di truyền như hội chứng Marfan, hội chứng Ehlers-Danlos,... khiến cấu trúc khớp gối bị thay đổi, dễ tổn thương và dẫn đến tràn dịch. Mà căn bệnh di truyền thì rất khó để tránh, người bệnh cần phát hiện sớm để chữa trị sớm.
Nguyên nhân gây bệnh tràn dịch khớp gối do cơ học
4.2. Nguyên nhân gây viêm
Ngoài nguyên nhân cơ học, các bệnh lý khác tiến triển và gây viêm nhiễm ở vùng khớp gối là nguyên nhân gây bệnh nhiều người gặp phải nhất.
4.2.1. Viêm khớp dạng thấp
Viêm khớp dạng thấp là một bệnh lý tự miễn, gây viêm mãn tính ở cả hai bên khớp gối. Vi khuẩn sẽ nhanh chóng tấn công vào các mô khỏe mạnh, biểu hiện ban đầu là tình trạng căng cứng kéo dài 30 phút đến 1 tiếng vào buổi sáng.
4.2.2. Viêm khớp tự miễn
Một số bệnh lý viêm khớp tự miễn khác như viêm khớp phản ứng, viêm khớp vảy nến,... cũng có thể phát triển thành tràn dịch. Mà những căn bệnh này đặc biệt hay xuất hiện ở những người trung niên từ 50 tuổi trở lên.
4.2.3. Gout
Gout là một bệnh lý do rối loạn chuyển hóa purin, dẫn đến tích tụ axit uric trong máu. Axit uric dư thừa có thể kết tinh thành các tinh thể sắc nhọn và phát triển mạnh nhất ở ngón chân cái. Nhưng cũng có trường hợp các tinh thể này hình thành ở khớp gối. Dịch khớp trong trường hợp này thường có màu trắng đục và lẫn các tinh thể axit uric.
4.2.4. Bị nhiễm khuẩn khớp
Nhiễm khuẩn khớp do vi khuẩn, virus hoặc nấm có thể xâm nhập vào khớp gối qua các vết thương hở, qua đường máu hoặc từ các ổ nhiễm trùng khác trong cơ thể. Nhiễm khuẩn khớp gây viêm màng khớp, dẫn đến tăng sản xuất dịch khớp và gây ứ đọng.
4.2.5. Lupus ban đỏ hệ thống
Lupus ban đỏ hệ thống là một bệnh lý tự miễn ảnh hưởng đến nhiều cơ quan trong cơ thể, bao gồm cả khớp. Triệu chứng phổ biến nhất của Lupus ban đỏ là đau khớp, lâu ngày dẫn đến viêm khớp.
4.3. Các bệnh lý về khớp
Ngoài ra, những bệnh lý về khớp khác như viêm khớp, thoái hóa khớp, chấn thương dây chằng chéo, rách sụn chêm, bong gân đầu gối,... nếu không chữa trị kịp thời cũng dễ tiến triển thành tràn dịch khớp gối.
Các bệnh lý khác gây viêm và tiến triển thành tràn dịch khớp gối
5. Các mức độ của bệnh tràn dịch khớp gối
Các triệu chứng của tràn dịch khớp gối thay đổi tùy theo nguyên nhân gây bệnh. Vậy nên sẽ khó xác định được mức độ bệnh dựa trên yếu tố này. Mà thay vào đó, bác sĩ sẽ xác định các mức độ dựa trên lượng dịch dư thừa trong khớp và mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng.
Mức độ nhẹ: Lúc này, lượng dịch dư thừa trong khớp tương đối ít nên không hoặc ít có cảm giác căng tức khi di chuyển hoặc vận động. Khớp gối có thể hơi sưng tấy nhẹ. nhưng khả năng vận động tương đối bình thường.
Mức độ trung bình: Lượng dịch dư thừa trong khớp nhiều hơn, bắt đầu xuất hiện cảm giác căng tức và đau nhức ở khớp gối đặc biệt là khi vận động. Khớp gối sưng tấy rõ rệt mắt thường có thể nhìn thấy, bắt đầu ảnh hưởng đến khả năng di chuyển.
Mức độ nặng: Lúc này, lượng dịch dư thừa trong khớp đã rất nhiều. Người bệnh cảm thấy đau nhức dữ dội ở khớp gối, có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ và kéo dài vài ngày. Khớp gối sưng tấy to, có thể nhìn thấy rõ bằng mắt thường và không thể đi lại hoặc cử động khớp.
Lưu ý: Để chẩn đoán rõ hơn và lên phác đồ điều trị, người bệnh cần làm các xét nghiệm cận lâm sàng.
6. Phương pháp chữa tràn dịch khớp gối bằng Đông y
Theo Đông y, tràn dịch khớp gối là do sự mất cân bằng âm dương, khí huyết ứ trệ, gây tắc nghẽn kinh lạc. Vậy nên cách chữa tràn dịch khớp gối bằng Đông y tập trung vào việc thông kinh lạc, tán ứ trệ, tiêu viêm giảm đau.
6.1. Sử dụng thuốc
Có các bài thuốc Đông y trị tràn dịch khớp gối hoàn toàn từ thảo dược, không có độc tính, độ tuổi nào cũng có thể sử dụng. Bác sĩ sẽ dựa vào triệu chứng lâm sàng và căn nguyên bệnh để tìm loại thuốc phù hợp. Dưới đây là một số bài thuốc tiêu biểu mà người bệnh có thể tham khảo.
Bài thuốc số 1
Thành phần:
Cây cỏ xước, thổ phục linh: mỗi vị 16g
Sinh địa, hà thủ ô, cây mắc cỡ: mỗi vị 12g
Thiên niên kiện, lá lốt: mỗi vị 10g
Quế chi: 8g
Cách dùng:
Cho một thang thuốc với khoảng 500ml nước lọc vào đun trên lửa nhỏ.
Đun sôi hỗn hợp trên trong vòng 40 phút, theo dõi cho đến khi nước trong ấm sắc còn khoảng 200ml thì dừng lại.
Gạn hết phần bã, chia lượng thuốc sắc thu được thành hai phần, uống hết trong vòng một ngày.
Công dụng:
Bổ khí huyết, kiện tỳ vị, tư bổ can thận.
Giúp cải thiện tình trạng khí huyết ứ đọng, thông kinh lạc, tán ứ trệ, tiêu viêm giảm đau.
Các bài thuốc chữa tràn dịch khớp gối bằng Đông y
Bài thuốc số 2
Thành phần:
Hồng hoa, đào nhân: mỗi vị 8g
Thục địa: 12g
Xích thược, cao quy bản, kỷ tử, xuyên khung, cao lộc hương, sơn thược: mỗi vị 12g
Hoài ngưu tất: 6g
Cách dùng:
Mang tất cả các nguyên liệu với hàm lượng như trên đi phơi khô, sau đó tán thành bột mịn.
Hòa thêm vào hỗn hợp bột một ít mật ong để vo thành viên nhỏ.
Bảo quản trong hũ thủy tinh sạch, để nơi thoáng mát, mỗi lần dùng từ 2 đến 4g, mỗi ngày dùng 2 lần sau khi ăn 30 phút.
Công dụng:
Giúp cải thiện tình trạng khí huyết ứ đọng gây nên tràn dịch khớp gối.
Bổ huyết, bổ thận, mạnh gân cốt, hỗ trợ điều trị viêm đa khớp.
Bài thuốc số 3
Thành phần:
Địa hoàng, tang ký sinh: mỗi vị 20g
Nhân sâm, đương quy, tần giao, đỗ trọng, phục linh, xuyên khung, ngưu tất, thược dược, phòng phong, độc hoạt: mỗi vị 12g
Cách dùng:
Cho tất cả các vị thuốc trên cùng 5 bát nước, đun trên lửa cho đến khi cô lại còn 2 bát nước.
Cho thêm nước để đun lần hai, sau đó hòa hai bát nước hai lần đun, chia thành 3 bát nhỏ hơn để dùng hết trong ngày.
Công dụng:
Giảm tình trạng tràn dịch khớp gối.
Thanh nhiệt, giải độc, bổ gan thận và bồi bổ khí huyết.
Bài thuốc số 4
Thành phần: Lá lốt, rễ cây vòi voi, rễ cỏ xước và rễ cây bưởi bung dùng mỗi vị 30g.
Cách dùng:
Cho hết nguyên liệu trên lên chảo sao vàng rồi nấu cùng 3 bát nước.
Đun cho đến khi chỉ còn cô đọng lại được một bát thuốc, lọc phần nước và uống khi thuốc còn ấm.
Bài thuốc số 5
Thành phần: Tần giao, hoàng bá, ma hoàng, phòng phong, quế chi và đương quy dùng 12g mỗi vị.
Cách dùng:
Sao cho các nguyên liệu trên nóng lên rồi thêm 1 lít nước vào ấm để đun.
Đun cho đến khi lượng nước bên trong chỉ còn khoảng 1/4 ấm thì lọc lấy nước, sau đó lại cho thêm một lượt nước để đun.
Hòa chung hai lượt nước với nhau rồi chia thành 3 lần uống hết trong ngày.
6.2. Phương pháp gia tăng hiệu quả chữa tràn dịch khớp gối bằng Đông y
Ngoài cách dùng thuốc Đông y trị tràn dịch khớp gối, người bệnh có thể tăng hiệu quả bằng các phương pháp Đông y kết hợp. Đây là những phương pháp “thủ công” dựa vào lực tác động từ ngón tay hoặc kim châm.
6.2.1. Kỹ thuật xoa bóp
Xoa bóp có thể giúp thư giãn cơ bắp, tăng cường lưu thông khí huyết, giảm đau, giảm sưng tấy ở khớp gối. Bác sĩ sẽ dùng tay tác động vào những huyệt vị quan trọng ở xung quanh khớp gối, day, ấn để giảm cơn đau. Ban đầu, người thực hiện nên xoa bóp nhẹ nhàng, tránh ấn mạnh vào khớp gối khiến tổn thương nặng hơn.
6.2.2. Bấm huyệt châm cứu
Châm cứu là một phương pháp trong Đông y sử dụng kim châm vào các huyệt vị trên cơ thể để điều trị bệnh. Châm cứu có thể kích thích các dây thần kinh cảm giác, giúp cải thiện lưu thông khí huyết, giảm ứ trệ và giảm viêm ở khớp gối.
Phương pháp châm cứu giúp gia tăng hiệu quả chữa tràn dịch khớp gối bằng Đông y
6.2.3. Duy trì thói quen sinh hoạt
Để bệnh không tái phát, không diễn biến nhanh hơn hoặc tăng hiệu quả chữa bệnh, người bệnh nên duy trì thói quen sinh hoạt lành mạnh.
Tránh các hoạt động gây áp lực lên đầu gối, nếu bệnh nặng khó di chuyển thì nên sử dụng dụng cụ hỗ trợ như nẹp gối, đai gối,...
Hạn chế vận động hoặc các hoạt động như mang vác vật nặng, leo cầu thang, chạy bộ,...
Khi nằm ngủ hoặc ngồi, bạn hãy kê cao chân bị tràn dịch khớp gối bằng gối hoặc chăn mền.
7. Độ hiệu quả khi chữa tràn dịch khớp gối bằng Đông y
Đông y chú trọng vào việc điều trị tận gốc nguyên nhân gây bệnh, giúp cải thiện tình trạng tràn dịch khớp gối từ bên trong. Các bài thuốc Đông y thường có tác dụng bồi bổ khí huyết, tăng cường sức đề kháng, giúp ngăn ngừa tái phát hiệu quả. Đặc biệt là thuốc trong Đông y không gây tác dụng phụ, lành tính, không tích độc trong gan hoặc thận.
Đông y mang lại nhiều hiệu quả to lớn đối với bệnh nhân bị tràn dịch khớp gối
Việc điều trị tràn dịch khớp gối bằng Đông y không sử dụng các phương pháp xâm lấn như phẫu thuật. Thay vào đó, các phương pháp hỗ trợ thủ công như châm cứu, bấm huyệt, xoa bóp,... khá an toàn cho người bệnh. Vậy nên người bệnh có thể kết hợp thuốc và phương pháp Đông y để điều trị trong thời gian dài.
Chữa tràn dịch khớp gối bằng Đông y phù hợp với nhiều đối tượng và độ tuổi khác nhau. Ngoài việc điều trị tràn dịch khớp gối, các bài thuốc Đông y còn có tác dụng bồi bổ khí huyết, tăng cường sức đề kháng, giúp cải thiện sức khỏe tổng thể.
Tuy nhiên như thuốc Tây y, hiệu quả của các vị thuốc Đông y cũng phụ thuộc vào cơ địa của mỗi người. Và tác dụng thường chậm hơn so với dùng thuốc Tây vì ít độc hơn, sẽ cải thiện dần dần để cơ thể thích nghi. Nhưng không thể phủ nhận độ hiệu quả của Đông y và hầu hết người bệnh cũng thích phương pháp này hơn.
PGS. TS. Lương y Lê Lương Đống nói: “Đông y hay Tây y thì cũng đều có cái lợi, cái hại riêng. Không phải vì làm Đông y mà tôi nói Đông y tốt hơn được. Nhưng Đông y dùng các vị thuốc tự nhiên nên không có tình trạng tích độc, không gây hại cho cơ thể về lâu dài. Vậy nên người bệnh, nhất là người trung niên thích dùng phương pháp này.”
PGS. TS. Bác sĩ Lê Lương Đống
8. Cách phòng tránh bệnh tràn dịch khớp gối
Để phòng tránh bệnh tràn dịch khớp gối, bạn nên áp dụng những biện pháp sau:
Chế độ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, các thực phẩm giàu vitamin, khoáng chất, protein tốt cho sức khỏe của khớp gối. Ăn những loại rau như mồng tơi, đậu bắp,... có nhiều chất dịch.
Hạn chế ăn các thực phẩm gây viêm như đồ ăn cay nóng, đồ ăn nhiều dầu mỡ,...
Uống đủ lượng nước vì nước giúp cơ thể đào thải độc tố, cải thiện lưu thông khí huyết và bôi trơn khớp gối.
Nên tập các bài tập nhẹ nhàng, phù hợp với tình trạng bệnh như: đi bộ, yoga, bơi lội,... và tránh vận động quá mạnh. Nếu vận động thì bạn nên đeo đai bảo hộ hoặc sử dụng các biện pháp an toàn.
Giảm cân nếu bạn thừa cân hoặc béo phì vì có thể gây áp lực lên khớp gối, làm tăng nguy cơ tràn dịch khớp gối.
Lắng nghe cơ thể và ngừng vận động nếu bạn cảm thấy đau nhức hoặc khó chịu ở khớp gối để tránh chấn thương.
Khám sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm và điều trị kịp thời các bệnh lý liên quan đến xương khớp.
Đặt lịch khám trực tiếp với bác sĩ
Có thể bạn quan tâm: Địa chỉ chữa tràn dịch khớp gối bằng Đông y hàng đầu ở Hà Nội
